Λογισμοί

Οἱ «λογισμοί» κατὰ βάθος ἀποτελοῦν τὰ θανάσιμα λεγόμενα πάθη, ὅταν, ἀπὸ τὴν μὴ σωστὴ χρήση τους, σταδιακὰ γίνονται ἕξεις, ἀποκτοῦν δύναμη, στερεώνονται στὴν ψυχή, ἀναχωνεύονται μὲ τὴ νοερὴ οὐσία της καὶ μεταβάλλονται σὲ «σκληρὲς οὐσίες», κατὰ τὴν
ἔκφραση τοῦ ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου.
Ὁ ἅγιος Κασσιανὸς προβαίνει στὴν ἀνάλυση τῶν «λογισμῶν» αὐτῶν, ἀκολουθώντας ὁρισμένους ἁγίους Πατέρες ποὺ διακρίνουν τὸ πάθος τῆς ὑπερηφάνειας σὲ ὑπερηφάνεια καὶ κενοδοξία καὶ ἀριθμοῦν τὰ θανάσιμα πάθη σὲ ὀκτώ, ἐνῶ ἄλλοι θεωροῦν τὴν κενοδοξία ὡς μία ἐνέργεια τῆς ὑπερηφάνειας καὶ τὰ ἀριθμοῦν σὲ ἑπτά, ὅπως ἔχει πλέον ἐπικρατήσει στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Τὸ περὶ παθῶν τῆς ψυχῆς θέμα ἀγνοεῖται ἀπὸ πολλοὺς καὶ τὰ πάθη θεωροῦνται ὡς συμφυὴ μὲ τὴ φύση της, ἐνῶ πρόκειται γιὰ παραφυσικὲς καταστάσεις, ἡ ἀφετηρία τῶν ὁποίων εἶναι ὁ λογισμός. Καὶ εἶναι καταπληκτικὸ τὸ φαινόμενο, κατὰ τὸ ὁποῖο μία νοερὴ οὐσία ἀγαθή, θεόπλαστη «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωση Θεοῦ», ποὺ εἶναι ἡ ψυχὴ (μαζὶ μὲ τὸ σῶμα), ἀποκτάει τὰ τυραννικὰ αὐτὰ πάθη ἐξ ἀφορμῆς τῆς σφαλερῆς χρήσεως τῆς ἐλευθερίας της.
Φαίνεται περίεργο τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ θανάσιμα πάθη, (θανάσιμα γιατί πεθαίνει πνευματικῶς ἡ ψυχή), σχηματίζονται σταδιακὰ ἀπὸ ἔννοιες. Ὅμως εἶναι γνωστὸ ἀπὸ τὴν κλασσικὴ φιλοσοφία, ὅτι εἶχε γίνει παραδεκτό, πὼς ἡ συνήθεια, ἡ ἕξη, δημιουργεῖ δεύτερη φύση. Σὲ τελευταία ἀνάλυση, τὰ διάφορα πάθη ἀποτελοῦν στερεωμένους λογισμούς, ποὺ ἔχουν ἐπαναληφθεῖ καὶ ἔχουν βιωθεῖ. Κλασσικὸ εἶναι τὸ ἀπόφθεγμα: «ἐκ τοῦ ὁρᾶν τίκτεται τὸ ἐρᾶν». Ἡ ἐπανάληψη μιᾶς σκέψεως, μιᾶς ἰδέας, μιᾶς φαντασίας ἀποκτάει ἀνάλογη δύναμη, εἴτε πονηρὴ εἶναι εἴτε ἀγαθή.
Ἀλλὰ γιὰ τὰ ἀγαθὰ πάθη δὲν γίνεται λόγος ἀπὸ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Κασσιανό. Στὴν ὑπόψη πραγματεία προβαίνει σὲ μία διεξοδικὴ ἀνάλυση τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν ὡς πρὸς τὴ γένεσή τους καὶ τὴ θεραπεία τους, ἀκολουθώντας τὴν ἀσκητικὴ καὶ πνευματικὴ παράδοση ποὺ θεμελιώνεται στὶς θεῖες Γραφές, στὶς ὁποῖες συνεχῶς παραπέμπει. Μὲ τὶς λεπτὲς παρατηρήσεις του ἐπάνω στὰ πάθη, προσφέρει πολύτιμη ὑπηρεσία στὴν Ἐκκλησία

πηγη agiazoni.gr

σσ.theodromion.gr :  Γίνετε συνοδοιπόροι μας στην γνώση και την ενημέρωση.
Στείλτε στο theodromion@gmail.com  άρθρα, ιστορικά Ιέρων Ναών -Μοναστηριών βίντεο ή κάτι που πιστεύετε ότι αξίζει να μοιραστείτε τόσο με εμάς όσο και με  τους Αναγνώστες μας.
Αν σας αρέσει κοινοποίησετο στον τοίχο σας (facebook) ή γράψετε το σχόλιο σας ακριβώς από κάτω από την ανάρτηση μας