Iστορία του Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Νικολάου Αλεξανδρουπόλεως
Last Updated on: 16th Δεκέμβριος 2018, 12:04 πμ
Στο κέντρο της Αλεξανδρούπολης, βρίσκεται ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Νικολάου. Στο αριστερό μέρος του προαύλιου χώρου του Ναού, βρίσκεται το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως (πρώην Λεονταριδείος Ελληνική Σχολή
Αρρένων), ένα νεοκλασικό κτίριο του 1909 δωρεά του Μαρωνίτη εμπόρου Αντώνη Λεονταρίδη, που ως το 1972 λειτουργούσε σαν Γυμνάσιο και στα δεξιά του Ναού το 3ο Δημοτικό Σχολείο, όπου δίδαξαν μεγάλες δασκαλικές μορφές του τόπου όπως ο Αθ. Σπανός, υπόδειγμα εκπαιδευτικού και εθνικού αγωνιστή, που στο έργο του συμπεριλαμβάνεται και η φιλοτέχνηση τοπικών χαρτών, ο Άγγελος Ποιμενίδης, από τους πρωταγωνιστές της τοπικής πνευματικής ζωής και πρωτοπόρος στις αρχαιολογικές έρευνες και ο Θεόδωρος Χαραλαμπίδης, με τις παιδικές του χορωδίες.
Μέσα στο μικρό κήπο που καλύπτει τη μια πλευρά της πλατείας, στέκουν στα βάθρα τους, κατάλευκες στο πεντελικό μάρμαρο, οι μορφές των παλιών επισκόπων.
Μια μικρή ξύλινη εκκλησία, ήταν ο πρώτος ναός που χτίστηκε γύρω στο 1860, εκεί όπου σήμερα είναι το πάρκο της πλατείας της Μητρόπολης. Το 1890 όταν η πόλη, που τότε ονομαζόταν Δεδέαγατς, άρχισε να μεγαλώνει και το ελληνικό στοιχείο υπερίσχυε, ο επιχώριος Μητροπολίτης Αίνου μετέφερε την έδρα του από την Αίνο στο Δεδέαγατς, δίνοντας έτσι μεγαλύτερη βαρύτητα στην περιοχή. Πρώτο μέλημα για τη νέα έδρα της Μητροπόλεως ήταν το κτίσιμο μιας καινούργιας εκκλησίας που θα αντικαθιστούσε την μικρή παλιά.
 |
| Λήψη φωτογραφίας από τη διασταύρωση Μαζαράκη & Παλαιολόγου, γύρω στο 1940 |
Ο Τούρκος Διοικητής της πόλης Χατζή Σαφέτ Μπέη, δώρισε στην Ελληνική κοινότητα μια έκταση στο περίοπτο λόφο που βρισκόταν στο καλύτερο σημείο της πόλης, για να χτίσει την εκκλησία της.
Ο νέος μεγαλοπρεπής Μητροπολιτικός Ιερός Ναός θεμελιώθηκε το 1892 και η ανοικοδόμηση του περίλαμπρου ναού με το μαρμαρόγλυπτο τέμπλο στοίχισε στους Έλληνες της πόλης, το υπέρογκο για την εποχή, ποσόν των 25.000 τουρκικών λιρών, το οποίο συγκεντρώθηκε με έρανο. Κλήθηκαν αρχιτέκτονες και τεχνίτες από την Κωνσταντινούπολη, για τον καταρτισμό των σχεδίων και την ανοικοδόμησή του.
 |
| Φυλλάδιο του 1901 που διανεμήθηκε για τα εγκαίνια του Ναού |
Τον αφιέρωσαν στον Άγιο Νικόλαο, προστάτη των ναυτικών, διότι οι πρώτοι κάτοικοι της πόλης προέρχονταν από παραθαλάσσιες περιοχές (Αίνο, Μαρώνεια, Σαμοθράκη) και πολλοί ήταν ναυτικοί, κι έτσι τίμησαν τον προστάτη τους Άγιο Νικόλαο.
Τα επίσημα εγκαίνια του Μητροπολιτικού Ναού, τελέσθηκαν στις 4 Αυγούστου 1901, από το Μητροπολίτη Αίνου και Τραϊνουπόλεως Γερμανό Θεοτοκά. Δίπλα στο χώρο του Ναού είχαν οικοδομηθεί από την τουρκοκρατία ακόμα, τα τρία σχολεία και το Μέγαρο της Ιεράς Μητροπόλεως.
Μέσα στο Ναό του Αγίου Νικολάου υπογράφηκε στις 14 Μαΐου 1920, το πρωτόκολλο των Ελευθερίων της πόλης.
Όπως αναφέρει η εντοιχισμένη πλάκα που βρίσκεται πάνω από την κεντρική είσοδο του Ναού, ανακαινιστικά έργα έγιναν και τον Αύγουστο του 1947, επί Μητροπολίτου Ιωακείμ Καβύρη, καθώς και το 1974, το 2005 και το 2012.
Το 2001 με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 ετών από τα εγκαίνια του Ναού, διοργανώθηκαν επίσημες επετειακές εκδηλώσεις, στις οποίες προεξήρχε ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος (νυν Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης).
Ο ρυθμός του Ναού είναι βασιλική σταυροειδής μετά τρούλου και δύο κωδωνοστάσια που ανυψώθηκαν το 1908 με δωρεά του τότε πρόξενου της Αυστροουγγαρίας στην περιοχή, Βλασίου Σούχωρ. Στο υπερώο υπάρχει ο γυναικωνίτης.
Το τέμπλο του Ναού είναι περίτεχνο από γκρι μάρμαρο και είναι έργο του καλλιτέχνη Π.Γ. Περγαμηνέλλη εκ Μυτιλήνης. Το τέμπλο του Ναού είναι ακριβώς το ίδιο με το τέμπλο του Ιερού Ναού Αγίας Τριάδος Σταυροδρομίου Κωνσταντινούπολης.
 |
| Ο Άγιος Νικόλαος το 1942 |
Στο δεξιό κλίτος του Ναού ξεχωρίζει η ξυλόγλυπτη εικόνα της Παναγίας της Τριφώτισσας, έργο του 13ου αιώνα, που την έφεραν οι πρόσφυγες από την Αίνο. Η εικόνα είναι ανάγλυφη από ξύλο και σπάνιες χρωστικές ουσίες που δημιουργούν πλαστικά τα πρόσωπα και φυσικές πτυχές των ενδυμασιών της. Υπάρχει η φορητή εικόνα της Παναγίας της Ελευθερώτριας, ο ξυλόγλυπτος αρχιερατικός θρόνος, η φορητή εικόνα του Αγίου Φανουρίου και το αναλόγιο του δεξιού χορού.
Στο αριστερό κλίτος του Ναού υπάρχει η φορητή αργυροεπένδυτη εικόνα του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού, αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας.
Υπάρχει επίσης η φορητή εικόνα της Παναγίας της Μαυροφορούσας, την οποία έφεραν στην Ελλάδα πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, ο ξυλόγλυπτος άμβωνας, το ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι με τεμάχιο Ιερού Λειψάνου ενός εκ των 40 Μαρτύρων Σεβαστείας (320 μ.Χ.) και το αναλόγιο του αριστερού χορού.
Στο Ναό φυλάσσονται επίσης, τεμάχιο λειψάνου του Πολιούχου της πόλης Αγίου Νικολάου, αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας, η τιμία κάρα του Αγίου Νικολάου, και λείψανα εκ των Πέντε Νεομαρτύρων της Σαμοθράκης.
Πηγή: Alexandroupoli Online
σσ.theodromion.gr : Γίνετε συνοδοιπόροι μας στην γνώση και την ενημέρωση.
Στείλτε στο theodromion@gmail.com άρθρα, ιστορικά Ιέρων Ναών -Μοναστηριών βίντεο ή κάτι που πιστεύετε ότι αξίζει να μοιραστείτε τόσο με εμάς όσο και με τους Αναγνώστες μας.
Αν σας αρέσει κοινοποίησετο στον τοίχο σας (facebook) ή γράψετε το σχόλιο σας ακριβώς από κάτω από την ανάρτηση μας
