Η εφαρμογή της νηστείας
Last Updated on: 27th Μάρτιος 2020, 12:31 μμ
Η Μ. Τεσσαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες που φθάνει και αυτή στην αποστολική εποχή .Λέγεται << Τεσσαρακοστή >> για το σύνολο των ημερών που περιλαμβάνει από την καθαρά Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή προ του Λαζάρου.Η νηστεία της Μ. Εβδομάδος είναι ιδιαίτερη και δεν περιλαμβάνεται σε αυτήν.
Λέγεται Μεγάλη όχι μόνο για το μήκος της, αλλά κυρίως για τη σημασία της , που γίνεται εις ανάμνηση των Παθών του Κυρίου και ως προπαρασκευής των πιστών για την εορτή του Πάσχα και των κατηχουμένων για το βάπτισμα. Ακόμη δε για την αυστηρότητα της νηστείας και τον έντονο πνευματικό της χαρακτήρα της, που ζητά άσκηση , προσευχή, κατάνυξη , εξομολόγηση και συχνή Θεία Κοινωνία. Ήδη οι Αποστολικές Διαταγές κάνουν λόγο για νηστεία προ του Πάσχα. Βέβαια από τους αποστολικούς χρόνους και από Εκκλησία σε Εκκλησία δεν υπήρχε ομοιομορφία , αλλά ποικιλία και ως προς τη διάρκεια της και ως προς τον τρόπο που τηρούσαν τη νηστεία οι χριστιανοί. Τη σημερινή της μορφή δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς έλαβε. Πάντως η Ά Οικουμενική Σύνοδος ( 325 ) στον 5 της κανόνα την αναφέρει ως καθιερωμένο θεσμό σ’όλη την Εκκλησία που γίνονταν εις ανάμνηση της νηστείας του Κυρίου ( Ματθ. δ’2 ), εκείνης του θεόπτου Μωυσέως ( Εξοδ. λδ ‘ 28 ) και του Προφήτου Ηλίου . Εκείνο όμως που ασφαλώς γνωρίζουμε είναι οτι ανέκαθεν ήταν πολύ αυστηρή.Οι χριστιανοί έπρεπε να απέχουν από τις τροφές εξ αίματος ( κρέας , ψάρια ) , από τροφές ζωικής προελεύσεως ( γαλακτοκομικά και αυγά ) καθώς και από οίνον και έλαιον . Έπρεπε δεν τρώνε μια φορά την ημέρα στις 3 μ.μ. ( είναι η λεγόμενη ενάτη ) , εκτός από το Σάββατο και την Κυριακή , οπότε γινόταν κατάλυσις οίνου και ελαίου . Η ίδια παράδοσης ισχύει μέχρι σήμερα στα Μοναστήρια , όπου εφαρμόζεται και το λεγόμενο τριήμερο , δηλ. τις τρεις πρώτες της Καθαράς Εβδομάδος μένουν τελείως άσιτοι , έως ότου κοινωνήσουνε στην Προηγιασμένη της Τετάρτης. Την ίδια εφαρμογή κάνουν και αρκετοί χριστιανοί στις οικογένειες. Εάν όμως κανείς ασθενεί μπορεί να γίνει χαλαρότερη εφαρμογή της νηστείας , ανάλογα με την ασθένεια, την ηλικία , και λοιπές συνθήκες ζωής. Πάντως ένας υγιής χριστιανός μπορεί άνετα όλη την Τεσσαρακοστή να νηστεύει αρτύσιμα τρώγοντας μόνο λαδερά , εκτός από Δευτέρα , Τετάρτη και Παρασκευή . Την περίοδο αυτή , εκτός από τα Σάββατα και τις Κυριακές, γίνεται κατάλυσις ελαίου μόνον την εορτή και τις Κυριακές , γίνεται κατάλυσις ελαίου μόνο την εορτή των 40 Μαρτύρων 9 Μαρτίου, και την εορτή του Ευαγγελισμού κατάλυση ιχθύος.Όσο αφορά την κατάλυση ιχθύος την Κυριακή των Βαΐων υπάρχουν δύο τυπικά. Πρώτον εκείνα που συνιστούν κατάλυση ιχθύος αφενός για την λήξη της νηστείας της Μ. Τεσσαρακοστής και αφετέρου για να τιμηθεί ο θρίαμβος του Χριστού επί του θανάτου με την Ανάσταση του Λαζάρου . Έτσι η Κυριακή των Βαΐων λογίζεται ως δεσποτική εορτή, αλλά τυπικά δεν εγκρίνουν αυτή τη κατάλυση . Εδώ στις πόλεις αυτοί που ενήστευσαν μπορούμε να εφαρμόζουμε το ά τυπικό, αν ληφθεί μάλιστα υπ όψιν ότι αυτό ίσχυε και στη Μονή του Αγίου Σάββα. Η Μ. Εβδομάδα αποτελεί ένα ιδιαίτερο τμήμα της νηστείας της Μ. Τεσσαρακοστής. Έχει και αυτή την αυστηρότητα της Καθαράς Εβδομάδος και σχετίζεται με τα μεγάλα γεγονότα των Παθών του Κυρίου . Όλη την Μ.Εβδομάδα δεν τρώγεται ούτε λάδι. Το Μ.Σάββατο είναι το μόνο που δεν τρώγεται λάδι και αυτό πρέπει να το σεβόμαστε. ΠΗΓΗ : Η εφαρμογή της νηστείας π. Παρασκευά Ζωγράφου
